عصب کشی یکی از روش های درمانی در دندانپزشکی ست برای تعمیر یا حفظ دندان های آسیب دیده. این روش شامل حذف قسمت آسیب دیده دندان (پالپ)، تمیز و ضد عفونی کردن محفظه آسیب و سپس پر کردن و چسباندن آن است.
اما پالپ چیست؟ در زیر مینای دندان، لایه ای به نام عاج قرار دارد و در زیر عاج [در بخش مرکزی دندان] بافتهای نرمی به نام پالپ وجود دارند. محفظه پالپ حاوی رگهای خونی، عصب ها و بافت همبند است که وظیفه آن تولید بافتهای سختِ پیرامون، در دندان در دوران رشد میباشد.
پالپ از تاج دندان تا انتهای ریشه که دندان به بافتهای پیرامونی متصل میشود، کشیده شده. وظیفه اصلی پالپ در دوران رشد و تکامل دندان است که مواد مغذی را به دندان رسانده و مسئول رشد آن می باشد. اما زمانی که دندان به رشد کامل رسید و بالغ شد، بدون پالپ نیز زنده میماند چرا که میتواند از بافتهای پیرامونی مواد مغذی دریافت نماید.
دلایل نیاز به عصب کشی دندان
عوامل عمده ای که بر پالپ دندان تاثیر منفی می گذارند عبارتند از: حفره ی عمیق، ترک خوردن، درمان های تکراری روی دندان و یا دیگر آسیب ها.
زمانی که پالپ و مجرای ریشه دچار عفونت و یا التهاب شده باشند، با تشخص دکتر دندانپزشک، عصب کشی انجام می شود. از مهمترین دلایل عفونت و التهاب، پوسیدگی عمیق دندان است. همانطور که در بالا اشاره شد از دیگر دلایل می توان به درمانهای مکرر دندانپزشکی در یک دندان، ترک خوردگی عمیق و یا لب پر شدن دندان اشاره نمود. علاوه بر اینها گاهی ممکن است دندان بدون هیچ نشانه ای مانند لب پر شدن و ترک خوردگی، اما در اثر ضربه و جراحتی که به دندان وارد میشود پالپ آسیب دیده و ملتهب یا عفونی شود. در صورتی که التهاب یا عفونت پالپ دندان درمان نشود، پیامدهای شدید برای درمان نشدن پالپ عفونی و ملتهب وجو دارد مانند: درد شدید، آبسه، تحلیل رفتن استخوان و از دست دادن دندان.
نشانه های نیاز به عصب کشی
اگر احساس درد در دندان خود دارید، اگر دندان شما دارای حساسیت طولانی مدت به سرما یا گرما می باشد، اگر حساسیت به لمس یا فشار (تندرنس) دارد، اگر دچار تغییر رنگ در دندان خود شده اید، اگر تورم و ترشح و تندرنس گره های لنفاوی و همچنین بافتهای لثه و استخوان پیرامون دندان دارید، دندان شما نیاز به عصب کشی دارد. با تمام این تفاسیر در بعضی موارد دندانی که به این درمان نیاز پیدا می کند دارای هیچ کدام از این نشانه ها نمی باشد.
مراحل درمان به روش عصب کشی
برای شروع و مشخص نمودن وضعیت درمان در ابتدا با کمک اشعه ایکس، از دندان عکس گرفته خواهد شد.
در عصب کشی باید قسمت های عفونی دندان بیرون کشیده شده و محفظه پالپ به دقت تمیز شود. همچنین برای اطمینان کامل از پاک شدن پالپ از عفونت، باید دیواره های مجرای ریشه دندان تراشیده و شکل دهی شوند، به صورتی که مواد ضدعفونی کننده تا انتهای کانال ها برسند. این عملیات با اعمال بی حسی موضعی در بافت ها شروع می شود و با ایجاد سوراخی در تاج دندان ادامه پیدا می کند.
بعد از خارج ساختن قسمت های عفونی و تمیز نمودن محفظه، مجاری تراشیده و کاملا تمیز شده از آلودگی، با مواد مخصوصی پر شده (پر کردن دندان) و در نهایت روی دندان کاملا بسته شده تا راه ورود باکتریها بسته شود. بعد از انجام این مراحل در صورت درخواست بیمار می توان دندان را روکش نمود تا بتوان از دندان عصب کشی و پر شده، بهترین استفاده را همانند دیگر دندان های سالم برد.
درست است که در گذشته عصب کشی بین یک تا سه جلسه زمان لازم داشت اما امروزه با پیشترفت تکنولوژی تعداد عصب کشی هایی که تنها در یک جلسه انجام می گیرند بسیار بیشتر شده است.
درمان کانالهای ریشه یا همان عصب کشی معمولاً بین یک الی سه جلسه برای یک دندان ممکن است طول بکشد. در بیشتر موارد درمان ریشه دندان یک یا دوجلسه میباشد. امروزه با توجه به پیشرفتهای زیادی که در حوزه تکنولوژی و دانش رشته اندودنتیکس (عصب کشی) صورت گرفته است، تعداد درمانهای تک جلسهای نسبت به زمانهای قبل افزایش چشمگیری یافته است. اما در هر حال اغلب برای روکش کردن دندان ها و جلوگیری از عفونت باکتریایی دندانهای پوسیده را بلافاصله بعد از عصب کشی روکش می کنند، که این کار خود مستلزم جلسه ای دیگر خواهد بود.
ناگفته نماند که دو عامل دیگر هم در تعداد جلسات انجام عصب کشی تاثیرگذار خواهند بود که عبارتند از: اول تعداد کانال یا مسیر عصبی دندان ( یک کاناله، دو کاناله و سه کاناله) و دوم اینکه دندان در انتهای ریشه دچار آبسه یا التهاب نشده باشد.
با وجود اینکه دندان هایی که به عصب کشی نیاز دارند اغلب دارای عفونت هستند و همین امر برای درد کافی ست اما عملیات عصب کشی برای پایان دادن به درد انجام می گیرد که البته چون با تزریق بی حس کننده ها همراه است دیگر دردی احساس نخواهد شد.
از دلایل نیاز دندان به عصب کشی، به عفونی شدن بخش های داخلی آن اشاره شد و همانطور که می دانید عفونت غالباً درد دارد. اما عصب کشی روشی درمانی برای اتمام درد است. عملیات عصب کشی برای نجات دندان انجام میشود. البته امروزه با وجود تکنیک ها و روشهای بی حسی دیگر در دندانپزشکی ها دردی احساس نخواهید کرد. بعد از اتمام عصب کشی ممکن است تا چند روز دندان مورد درمان قرار گرفته دارای حساسیت باشد. که این اتفاق رابطه ی مستقیم با میزان عفونت دندان پیش از عصب کشی دارد. این میزان درد را می توان با مسکن ها برطرف ساخت.
در صورتی که مراقبت های توصیه شده برای دندان عصب کشی شده را رعایت نماییم، اغلب طول عمر این دندان ها با دندان های سالم برابری خواهد کرد.
تا قبل از ترمیم کامل دندان، جویدن و یا گاز گرفتن چیزی ممنوع می باشد. تا قبل از قرار گرفتن روکش بر روی دندان، این ناحیه به شدت آسیب پذیر است. بعد از سپری نمودن این دوره رعایت بهداشت دهان طبق استانداردهای عمومی کافی است.
طول عمر دندان عصب کشی شده در اکثر موارد با دندانهای سالم برابری خواهد نمود. با این حال ممکن است بعضی دندان ها به درستی درمان نشده و یا مجدداً دچار عفونت شوند. در برخی موارد دیده شده دندان چند ماه و یا حتی چندین سال بعد از عصب کشی موفق، دچار درد و بیماری شده. تحت این شرایط معمولاً عصب کشی تکرار شده تا دندان نجات پیدا کند.
عواملی که باعث عفونت دندان عصب کشی شده میشوند
تمام عواملی که منجر به ورود باکتریها و عفونت مجدد به دندان شوند. از جمله؛ پوسیدگی دندان، آسیب جدیدی پس از انجام عصب کشی، شکستگی یا ترک خوردن مواد پرکننده دندان.
در چه مواردی عصب کشی کارساز نخواهد بود؟
- ریشه شکسته شده یا آسیب دیده باشد.
- مجرای ریشه های دندان در دسترس نباشند.
- دندان پشتیبانی کافی از استخوان فک نداشته باشد و یا قابل ترمیم نباشد.
جهت رزرو وقت با شماره های 08733228833 و یا 09211714500 تماس حاصل فرمایید